Kurgusal/Sanal Evren anlamına gelen Metaverse özellikle son zamanlarda çıkan yeni haberlerle toplumun büyük kesimi arasında kendinden sıkça bahsettirmeye başladı. Aslında bundan daha önce de büyük riskler alınarak yatırımlar yapılmış olan Metaverse’ün sosyal medya için patlama anı Facebook’un isim değişikliği kararıyla kendini bir ‘Metaverse şirketi’ olarak tanımlamasıyla oldu. Peki, nedir bu Metaverse?
Her ne kadar gündemimize yeni düşmüş olsa da ilk Metaverse girişimleri 2000 yıllarının da öncesine dayanıyor. Yaşayıp hissettiğimiz bütün somut gerçeklik kavramını tamamen dijitalleştirerek farklı bir anlam katan Metaverse, aslında her şeyin dijital fakat bir o kadar da kendi boyutunda gerçek olduğu yeni bir evren. Bu tanım üzerinden yürüyecek olursak Metaverse dünyasına attığımız ilk sağlam adımlar için modern Virtual Reality (VR) başlıklarını örnek göstermek yanlış olmaz. İşte aslında bu VR başlıklarının girişimi herkesin bildiği 2010’lu yılların başında Oculus VR’lar ile başlamıyor. Her ne kadar başarısız bir girişim de olsa aslında bugünden tam 27 sene önce 1995 yılında Nintendo’nun Mario ve Pokemon oyunları için ürettiği Virtual Boy girişimi Metaverse için ilk kıvılcımlarımızdı.
Peki nereden nereye geldik? 1995 yılındaki Virtual Boy girişimi kullanıcısına neredeyse sadece kırmızı arka planlı bir görüş sunarken, bugün virtual reality günümüz gerçekliğine ciddi bir rakip haline geldi. Artık yapılan büyük çaplı yatırımların da kayda değer bir kısmı bu kısma yapılıyor, hem de her sektörden. Oyun sektörü devlerinden Epic Games bundan aylar önce sadece Metaverse araştırmaları ve adaptasyonu için şirket payından 1 milyar dolar ayırdı, sosyal medyanın artık neredeyse tek devi olma yolunda adımlarını atan Facebook ise bütün odağını bu tarafa çevirmiş ve bir Metaverse şirketi olmak için her türlü riski almaya hazır durumda. Sadece bu kadar mı peki? tabii ki hayır. Günlük hayatta çok duyup birçoğumuzun anlam veremediği NFT’ler de buradan gelme, sanal evrende ‘orjinallik’ kavramı çok daha ulaşılamaz olduğundan dolayı NFT’lere gerek duyuluyor. Günümüzde çizilen bir resim veya yapılan bir heykel bir imzayla bile anlaşılabilirken Metaverse için aynısı tabii ki geçerli değil. Şimdiden yapılmaya başlanan Metaverse resim sergileri, konserlerinde ise kişilerin yaptıkları veya satın aldıkları bu NFT’ler kullanılıyor. Çizilen bir karakter veya resim NFT olarak satıldığı takdir de kişiye aitliği resmiyete kavuşmuş oluyor, yani sanal evrenin imzası da çoktan keşfedilmiş durumda.
Bir teori olmaktan çok uzun süredir çıkmış olan ve hızla inşa edilmeye başlanan Metaverse belki de çok yakında zamanımızın çok büyük bir kısmını geçirdiğimiz bir evren haline gelmiş olacak. Şimdiden konserler, sergiler düzenlemeye başlayarak, orada kullanılması adına paralar, resimler yaparak günümüz dünyası gerçekliğine benzetmeye çalıştığımız Metaverse bizlere yeni bir evren alternatifi olabilir mi? Facebook gibi birçok büyük şirketin tahminleri tutar da Metaverse sosyal medya gibi birçok alanı kendi içine çekebilirse, kendi kuralları ve kendi teknolojisi içinde büyüyen bir evrene doğru yol almamız mümkün olur mu?
BARAN ATAŞ